De lijm die China vasthoudt
De wasdraad en de Tibetaanse gebedsvlaggen hangen kriskras door elkaar gespannen tussen de appelbomen. De eens witte maar ondertussen vergeelde kussenslopen steken af bij het felle rood, groen en blauw van de gebedsvlaggen die via de wind hun geluk verspreiden in de omgeving.
Ik verblijf in het type pension waar de wind door de muren heen blaast en het overdag buiten warmer is dan binnen. Toch ben ik blij dat we hier een warm onthaal kregen van de Tibetaanse familie. De andere vier hotels die we belden, weigerden ons. “Omwille van Covid laten we geen buitenlanders toe, enkel Chinezen”.
Het laatste jaar waren er een paar gevallen waarbij buitenlanders, zelfs na een verplichte twee weken quarantaine bij aankomst en talloze negatieve testen, besmet bleken met Covid. Het hotel waar ze verbleven werd als een ‘pandemic hotzone’ bestempeld en hermetisch van de buitenwereld afgesloten. Met alle gasten en personeel erin.
Vele hoteleigenaren opteren dan maar voor een algemene buitenlanderban als ze kijken naar asymmetrische kosten en baten. Het potentiële voordeel – het karige inkomen van die weinige hotelovernachtingen van verdwaalde buitenlanders – is heel beperkt. Het potentiële nadeel is een besmette buitenlander en een hotel dat minstens drie weken op slot gaat in het midden van het topseizoen. Dat is een financiële aderlating. Dan is de keuze bij velen snel gemaakt.
Mijn medereiziger ergert zich aan de absurditeit van de situatie. We zijn allebei al maanden onafgebroken in China, in steden waar het aantal Covid-getallen op twee handen te tellen is. Ik laat het over me heen gaan en zie het als een bredere maatschappelijke en economische evolutie. Een evolutie naar een China voor en door de Chinezen, waar buitenlanders hoogstens getolereerd worden. In een steeds vijandiger wordend internationaal klimaat gooiden de economische planners van de overheid het over een andere boeg vanaf 2020 Lokale consumptie en niet langer export werd gezien als de belangrijkste drijver van economische groei. De Chinese consumenten en bedrijven zijn de protagonisten, met slechts een figurantenrol voor de buitenlanders.
Om tot een door consumptie gedreven economie te komen, moet het gecreëerde economische surplus wel herverdeeld worden over een brede middenklasse. De Chinese overheid zat niet achterover in de zetel te wachten tot dit vanzelf gebeurde. Het pakte miljardairs en monopoliepraktijken van grote techbedrijven als Alibaba aan, met als doel de geaccumuleerde rijkdom te verspreiden onder de brede bevolking en consumptie aan te zwengelen.
En consumeren wordt hier zeker gedaan. We rijden de bergflank op richting het skioord, met in ons kielzog honderden inwoners van Chengdu, de provinciehoofdstad van provincie Sichuan. Deze autonome prefectuur wordt bewoond en bestuurd door de lokale Qiang en Tibetaanse minderheid. Langs de weg staat de lokale bevolking die te herkennen is aan de typerende door de zon en hoogte verweerde gezichten van bergbewoners. Ze verkopen het stadsvolk sneeuwkettingen aan driemaal de marktprijs. De service is inbegrepen. Zonder dat de chauffeur zelfs moet uitstappen, worden de kettingen opgelegd. Betalen gebeurt via de telefoon. De Chinese consument is rotverwend en gemak dicteert de markt.
Aangekomen op het skistation ligt alles klaar voor de onvoorbereide, beginnende wintersporter: ski’s, snowboards en skilaarzen, maar ook jassen en broeken om over de stadstenue heen te trekken. Tientallen studenten van de lokale sportuniversiteit onderrichten de gegoede middenklasse in wintersport, die mee door de Olympische Winterspelen het plezier van skiën en snowboarden leert ontdekken.
Om geld uit geven aan wintersport in Sichuan, moet je er natuurlijk wel geraken. Massale investeringen in autosnelwegen en hogesnelheidstreineninfrastructuur verbinden het platteland met de stad, ontsluiten hele regio’s en linken arm en rijk. Na een nacht frisse berglucht en een dag op de latten vlam ik terug richting Chengdu. De autosnelweg is zo vlak als een biljartlaken en glijdt door een complex van kilometerslange tunnels die door de bergen van de oostelijke flank van het Tibetaans plateau snijden. De lijm die China vasthoudt is niet de overheidspropaganda, de ideologie van de Communistische Partij of een nationaal eenheidsgevoel. De lijm die China vasthoudt is de constante economische ontwikkeling.